Gutaperka wykorzystywana jest przez stomatologów jako wypełnienie i uszczelnienie w leczeniu endodontycznym. Materiał występuje w systemach na ciepło, na zimno oraz w metodzie kondensacji termomechanicznej.
Na czym polega leczenie kanałowe?
Leczenie endodontyczne (kanałowe) polega na usunięciu (ekstyrpacji) zainfekowanej miazgi z kanałów korzeniowych zęba. Jest to leczenie warunkowe o dużej szansie powodzenia, pozwalające na uniknięcie ekstrakcji chorego zęba. Przebieg leczenia to kolejno otwarcie komory zęba w celu usunięcia martwej lub chorej miazgi, opracowanie kanału (przygotowanie do wypełnienia), osuszenie i wypełnienie kanału materiałem biozgodnym. Powszechnie stosowanym w endodoncji materiałem wypełniającym jest gutaperka. Pomimo istnienia wielu innych materiałów (np. popularny resilon), substancja daje najlepsze efekty leczenia i jest najłatwiejsza w użyciu przez stomatologów.
Gutaperka — co to za materiał?
Gutaperka to substancja pochodzenia naturalnego, pozyskiwana z soku mlecznego roślin takich jak gutaperkowiec (Palaquium gutta), zwięźla kulista (Mimusops balata) i eukomia wiązowata (Eucommia ulmoides). Gutaperkę można pozyskać również z rosnących na półwyspie europejskim trzmieliny brodawkowatej (Euonymus verrucosus Scop.) i trzmieliny zwyczajnej (Euonymus europaeus).
Tworzywo po podgrzaniu wykazuje właściwości termoplastyczne, dzięki którym świetnie sprawdza się jako stomatologiczny materiał wypełniający. Po podgrzaniu do 65°C zyskuje postać płynną, twardniejąc pod wpływem światła i powietrza. Pod względem plastyczności, wyróżnia się fazy alfa (płynna) i beta (twarda).
Zalety i właściwości gutaperki
Dlaczego ćwieki z gutaperki są najpopularniejszym materiałem wypełniającym w leczeniu stomatologicznym? Do najważniejszych zalet należy biozgodność materiału, co znaczy, że będzie on dobrze tolerowany przez organizm i nie spowoduje podrażnienia tkanek okołowierzchołkowych lub stanu zapalnego. Ćwieki z gutaperki łatwo wprowadzić do kanału zęba i równie łatwo usunąć. Pozostałe korzystne właściwości gutaperki to:
- dawanie kontrastu na zdjęciu RTG;
- właściwości antybakteryjne;
- stabilność objętościowa;
- nierozpuszczanie się pod wpływem śliny;
- nieprzebarwianie zębów.
Dzięki wysokiej termoplastyczności materiał stosowany jest również do wykonywania odcisków protetycznych, oraz w diagnostyce stanu miazgi zębowej. W tym przypadku stomatolog przykłada materiał w ciekłej fazie alfa, sprawdzając reakcję miazgi. Ćwieki gutaperkowe wprowadza się również w przetoki z możliwością swobodnego przesuwania się w kierunku zęba przyczynowego.
Poza gabinetem dentystycznym gutaperka wykorzystywana jest w produkcji klejów, piłek golfowych oraz gumy do żucia.
Wady gutaperki
Ze stomatologicznego punktu widzenia, główną wadą gutaperki jest niska przyczepność do zębiny. Problem rozwiązuje się, stosując tworzywo w parze z odpowiednim uszczelniaczem wprowadzanym pomiędzy ćwieki a ściany kanału. Jako uszczelniacz wykorzystywane są głównie:
- żywica epoksydowa;
- cementy szkło-jonomerowe;
- polimeryzaty wynilowe;
- silikony na bazie tlenku cynku.
Gutaperka w leczeniu kanałowym
Gutaperka jest kluczowym elementem leczenia kanałowego. Materiał wprowadza się po oczyszczeniu komory zęba i kanałów z pozostałości stanu zapalnego miazgi. Ciekła gutaperka zostaje wpuszczona w powstałą po zębie jałową przestrzeń, szczelnie ją wypełniając. Do głównych metod stosowanych przez endodoncję należy metoda iniekcyjna (wstrzykiwanie gutaperki) oraz metoda kondensacji pionowej.
Brak wypełnienia w kanale korzeniowym może doprowadzić do ponownego nagromadzenia się bakterii i dalszych problemów z zębami pacjenta. Zainfekowany ponownie kanał lub zapalenie tkanek okołowierzchołkowych w większości przypadków wymagają ekstrakcji zęba. Plastyczne wypełnienie jałowej przestrzeni odcina za to system korzeniowy od drobnoustrojów chorobotwórczych. Należy jednak pamiętać, że wypełnienie z ćwieków gutaperkowych zawsze należy dodatkowo uszczelniać pastą typu sealer (żywica epoksydowa, cementy szkło-jonomerowe, polimeraty). Prawidłowo wykonane wypełnienie za pomocą gutaperki nie powinno dawać niepożądanych efektów i utrzymać się przez wiele lat.
Może Cię także zainteresować:
- Licówki akrylowe – czym są i kiedy warto się na nie zdecydować?
- Licówki kompozytowe a porcelanowe – poznaj 2 popularne rodzaje wypełnień
- Licówki na zęby – ceramiczne, porcelanowe, kompozytowe. Które wybrać?
- Sztuczny ząb na własnym korzeniu – cena i informacje
- Czym jest okluzja i kiedy trzeba ją leczyć stomatologiczne?
- Diastema – przerwa między zębami. Sposoby leczenia diastemy
- Jak usunąć licówki kompozytowe z zębów?
