Wiele osób twierdzi, że gumki separacyjne są bardziej nieprzyjemnym i dokuczliwym elementem leczenia ortodontycznego niż sam aparat na zęby. Czy tak jest naprawdę? Te małe, niepozorne elementy mają za zadanie lekko rozsunąć od siebie trzonowce. Faktycznie z ich noszeniem może wiązać się pewien dyskomfort, a nawet ból przy gryzieniu jedzenia. Nie dzieje się to jednak w każdym przypadku. Jeśli odczuwasz takie wrażenia, może być konieczne przejście na kilka dni na dietę płynną.
Gumki separacyjne – co to jest?
Gumki separacyjne nazywane są też w skrócie separacjami. Są to małe, okrągłe, elastyczne gumowe kółeczka, zazwyczaj o średnicy około 5 milimetrów i grubości 1,5 mm. Zazwyczaj sprzedawane są w kolorze niebieskim (na zęby boczne) lub zielonym (na zęby przednie). Wsuwane są w przestrzeń międzyzębową zarówno z przodu, jak i z tyłu zęba, zwykle na pierwszych i drugich trzonowcach.
Separacje stosowane są przed zakładaniem właściwego aparatu nazębnego, po wykonaniu wycisków zębów. Nosi się je zwykle od 3 do 7 dni. Mają przede wszystkim pomóc stworzyć przestrzeń pomiędzy sąsiadującymi ze sobą zębami. Gumki separacyjne służą do przygotowania trzonowców do noszenia aparatu. Wytworzone przez nie miejsce na pierścienie jest niezbędne dla zapewnienia prawidłowej stabilizacji aparatu. To właśnie na nich opiera się cała konstrukcja.
O konieczności ich założenia decyduje ortodonta na podstawie indywidualnego przypadku, gdyż nie każdy ich potrzebuje. Czasem potrzebne są tylko z jednej strony szczęki. Zwykle nie trzeba ich stosować, jeśli niektóre zęby mają zostać usunięte.
Jak wygląda założenie gumek separacyjnych na aparat na zęby?
Gumki separacyjne zakłada się przy użyciu specjalnego, przystosowanego do tego zadania separatora bądź zwykłej nici dentystycznej. Trwa to tylko krótką chwilę. Po zamontowaniu ich na miejscu, nie należy ich samodzielnie wyciągać, bez wyraźnego zalecenia lekarza. Czasem może się jednak zdarzyć, że wypadną samodzielnie. Zwykle związane jest to z powstaniem wystarczająco dużej szpary – wówczas przestają działać rozpierająco na odsunięte od siebie zęby. W takiej sytuacji należy skonsultować się z ortodontą w celu ustalenia dalszego postępowania.
Plan leczenia ortodontycznego
Separatory potrzebne są tylko na początkowym etapie leczenia ortodontycznego, na kilka dni przed założeniem aparatu stałego. Nie ma potrzeby sięgania po nie w trakcie terapii ani w okresie retencyjnym. Dokładny plan takiego leczenia wygląda następująco:
- konsultacja ortodontyczna – składa się z wywiadu z pacjentem, który ma na celu ustalenie przyczyn i rodzaju zaburzenia zgryzu. Na tym etapie ortodonta wykonuje też badania diagnostyczne zewnątrzustne i wewnątrzustne oraz ocenia stan zgryzu i tkanek zębów. Może pojawić się też konieczność skierowania pacjenta na pantomogram, cefalogram lub wyciski zębów. Na podstawie uzyskanych wyników ustala się wstępne możliwości leczenia;
- plan leczenia ortodontycznego – w zależności od twojej wady, może być konieczne założenie aparatu metalowego, szafirowego, ceramicznego, lingwalnego (niewidocznego) lub samoligaturującego. Na tym etapie lekarz przedstawi ci też wstępny terminarz leczenia, jego czas trwania i kosztorys. Nie są to tylko słowne ustalenia – plan ma formę fizycznego dokumentu, który podpisywany jest przez obie strony;
- przed rozpoczęciem faktycznego leczenia, możesz dostać skierowanie na zabiegi stomatologiczne niezbędne do przygotowania twoich zębów. Mogą one obejmować kompleksowe czyszczenie, leczenie zachowawcze, a nawet ekstrakcję;
- separacja – czyli założenie gumek separacyjnych, finalnie przygotowujących zęby pod aparat;
- założenie aparatu stałego – etap ten składa się z zacementowania pierścieni oraz przyklejenia zamków. Według pacjentów jest to etap mniej bolesny niż zakładanie gumek;
- wizyty kontrolne – odbywające się co 4, 6 lub 8 tygodni;
- po uzyskaniu pożądanych efektów w uzębieniu aparat zostaje ściągnięty, a zęby dokładnie wyczyszczone;
- retencja – ostatni etap polegający na utrwaleniu uzyskanych pozytywnych zmian w zgryzie.
Gumki separacyjne w niektórych przypadkach są niezbędne na wstępnym etapie leczenia ortodontycznego. Pomagają przygotować zęby trzonowe pod aparat, tworząc między nimi odpowiednią przestrzeń. Wielu pacjentów skarży się na ból i dyskomfort podczas gryzienia pokarmów lub higieny jamy ustnej. Nie da się zaprzeczyć, że noszenie separatorów nie jest niczym przyjemnym – jednakże etap ten trwa zaledwie kilka dni, a w wielu sytuacjach jest niezbędny przed wdrożeniem faktycznego leczenia zgryzu.
Może Cię także zainteresować:
- Gumki do aparatu ortodontycznego – czym one są i jak często trzeba je zmieniać? Jaki wybrać kolor ligatur w aparacie?
- Jak działa aparat ortodontyczny? Charakterystyka działania na różnych typach aparatów
- Czym jest aparat bezligaturowy i czy warto się na niego zdecydować?
- Aparat samoligaturujący – czym jest i jak leczy wady zgryzu? Kto może nosić aparat ortodontyczny samoligaturujący?
- Wyciągi ortodontyczne – czym są te elementy aparatu ortodontycznego? Czemu służą wyciągi elastyczne?
- Aparat samoligaturujący przed i po – co musisz wiedzieć, zanim pójdziesz do ortodonty?
- Ile po wyrwaniu zęba można założyć aparat? Dlaczego czekanie jest konieczne i jak długo powinno wynieść?
