Język to jeden z najbardziej unerwionych narządów w ludzkim ciele. Przez tak znakomite unaczynienie, ból w tym miejscu potrafi być naprawdę nieznośny. Niekiedy przyczyny takiego stanu są banalne i przechodzą same. Z drugiej strony, źródło problemu może być bardzo poważne – np. choroby nowotworowe jamy ustnej. Jeżeli nie masz pewności, co powoduje ból języka w Twoim przypadku, najlepiej od razu udać się do lekarza w celu przeprowadzenia diagnozy.
Dlaczego język boli?
Ból języka może wydawać się błahą dolegliwością, lecz mimo to bywa bardzo dotkliwy. Dlaczego? Wynika to z faktu, że jest on bardzo dobrze unerwiony i ukrwiony. Odpowiadają za to następujące nerwy czaszkowe:
- nerw podjęzykowy (XII), który odpowiada za ruch języka;
- funkcje czuciowe – determinowane przez nerw językowy (od nerwu V), językowo-gardłowy (nerw IX) i krtaniowy górny (od nerwu X);
- smak – unerwiony jest przede wszystkim przez włókna nerwowe nerwu VII.
Warto tutaj podkreślić, że ból w którejkolwiek części ciała nie jest zjawiskiem normalnym. W ten sposób organizm informuje o tym, że dzieje się coś złego. W przypadku dolegliwości odczuwanych na powierzchni języka, informacja o bólu dociera poprzez powyższe nerwy do kory mózgu. Tak dostarczana jest informacja o tym, że pojawił się jakiś szkodliwy bodziec.
Pieczenie języka – przyczyny
Zastanawiasz się, skąd właściwie bierze się uczucie pieczenia języka lub jakikolwiek inny rodzaj bólu w tym miejscu? Za ten stan może odpowiadać wiele różnych czynników:
- nawykowe przygryzanie języka lub jednorazowe ugryzienie języka – taka sytuacja jest niegroźna, a objawy przechodzą same po niedługim czasie. Najczęściej dochodzi do tego podczas jedzenia lub jako reakcja na stres. Może też do tego dojść podczas napadu padaczkowego;
- podrażnienie języka podczas wykonywania zabiegów stomatologicznych – takie uszkodzenia mechaniczne przeważnie szybko przemijają i nie stanowią powodu do obaw;
- poparzenie języka gorącym posiłkiem lub napojem – w takiej sytuacji najlepiej przez pewien czas unikać ciepłego i twardego jedzenia, by ułatwić gojenie;
- oparzenie środkami chemicznymi, np. żrącą chemią gospodarczą o skrajnie kwasowym lub zasadowym odczynie;
- pojawienie się aft lub pleśniawek w obrębie jamy ustnej;
- nadmierne stosowanie tytoniu – zarówno do żucia, jak i palenia;
- refluks żołądkowo-przełykowy;
- urazy twarzoczaszki – w niektórych przypadkach może dojść nawet do rozerwania języka, co zdecydowanie wymaga interwencji lekarskiej;
- ból języka może też być związany z nieodpowiednio dopasowanymi protezami zębowymi lub wypełnieniami stomatologicznymi. Czasem pojawia się też w następstwie po wyrwaniu zęba, po ustaniu działania znieczulenia zaaplikowanego przez dentystę;
- choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy;
- zapalenie języka lub stan zapalny obejmujący inne obszary jamy ustnej, gardła i układu pokarmowego;
- niedoczynność tarczycy i zaburzenia wydzielania śliny;
- pierwotny zespół pieczenia jamy ustnej – zespół piekących ust charakteryzuje się piekącym i kłującym bólem, bez jednoczesnego występowania jakichkolwiek widocznych zmian na błonie śluzowej;
- neuralgia językowo-gardłowa. W tym przypadku pacjenci skarżą się na ból języka w jego tylnym obszarze. Jest on dość silny, wręcz przeszywający i może promieniować także na żuchwę i uszy.
Innymi potencjalnymi przyczynami są: menopauza, zaburzenia hormonalne, chemioterapia lub zaburzenia psychiczne i neurologiczne. Ze względu na mnogość potencjalnych powodów bólu, najlepiej od razu udać się do lekarza, który zdiagnozuje przyczynę. Dopiero na podstawie wyników specjalistycznego badania można przystąpić do właściwego leczenia.
Przyczyny pieczenia języka – rak jamy ustnej?
Najczęstszym nowotworem spotykanym w jamie ustnej jest rak języka. Przeważnie diagnozowany jest wśród osób powyżej 30 roku życia. Do czynników, które mogą go wywoływać należą: nadmierne spożywanie alkoholu oraz nadużywanie papierosów. Odsetek śmiertelności wśród chorych szacuje się na około 40-60%. Jeżeli podejrzewasz u siebie możliwość takiego źródła bólu języka, natychmiast udaj się na badanie otolaryngologiczne.
Ból języka – objawy zapalenia języka
Stan zapalny języka to dość częsta dolegliwość. Oprócz bólu, może przy tym pojawić się także uczucie pieczenia i swędzenia. Do pozostałych symptomów zalicza się:
- przekrwienie i zaczerwienienie języka;
- obrzęk tego mięśnia;
- tzw. język włochaty lub geograficzny (zdrowy język jest stosunkowo gładki);
- owrzodzenia języka;
- pojawienie się pęcherzyków, brodawek lub innych wykwitów;
- pojawienie się białego nalotu na języku;
- stan podgorączkowy lub gorączka;
- nieprzyjemny zapach z ust;
- trudności z przełykaniem;
- suchość języka i gardła.
Do przyczyn dolegliwości bólowych i występowania powyższych objawów należą:
- zakażenia wirusowe – najczęściej wirus opryszczki;
- zakażenia bakteryjne – np. paciorkowcami;
- zakażenia grzybicze – kandydoza lub pelarga;
- awitaminoza – niedobór niektórych witamin, w szczególności B12;
- niedokrwistość;
- alergie – np. nadwrażliwość na gluten. Zespół alergii jamy ustnej może też dać o sobie znać po zaledwie krótkim dotknięciu alergenu lub jedzenia reagującego krzyżowo z alergenami pyłków drzew. Towarzyszy temu pokrzywka kontaktowa i nieżyt nosa;
- szkarlatyna;
- choroby takie jak: kiła, AIDS, cukrzyca, pęcherzyca.
Stan zapalny języka – leczenie
W przypadku drobnych urazów, wystarczy dać błonie śluzowej czas na zregenerowanie się. Ewentualnie możesz złagodzić ból języka lekami przeciwbólowymi do stosowania miejscowego lub ogólnoustrojowego. Polecamy też domowe płukanki ziołowe oraz maści przyspieszające gojenie.
Jeżeli powyższe metody nie przynoszą pożądanych efektów lub bolesne dolegliwości utrzymują się przez długi czas, udaj się do lekarza. Laryngolog zacznie od przeprowadzenia wywiadu, a następnie przeprowadzi szereg badań diagnostycznych. W ten sposób można wykluczyć lub potwierdzić poważniejsze schorzenia.
W przypadkach infekcji stosuje się środki przeciwdrobnoustrojowe. Z kolei przy awitaminozie bardzo ważna jest suplementacja brakujących witamin. Jeżeli dyskomfort powodowany jest protezą, implantem lub wypełnieniem, koniecznie udaj się do stomatologa w celu ich korekcji.
Ból języka przeważnie nie wiąże się z niczym groźnym. Najczęściej powodują go drobne urazy powstałe podczas jedzenia lub zabiegów leczniczych. Najgroźniejsze są objawy, których przyczynę nie jest łatwo ustalić. Może to być cokolwiek – począwszy od infekcji wirusowej po nowotwór języka. W każdym przypadku najlepiej reagować możliwie jak najszybciej. W ten sposób unikniesz komplikacji i niebezpiecznych konsekwencji.
Może Cię także zainteresować:
- Pieczenie języka – czy to objaw choroby? Poznaj najczęstsze przyczyny
- Skuteczne domowe sposoby na piekący język – poznaj je!
- Krosta na języku – przyczyny powstawania i jak się jej pozbyć
- Zielony język – co oznacza nalot w takim kolorze?
- Czarny język – kiedy i dlaczego pojawia się ciemny nalot
- Włochaty język. Poznaj główne przyczyny oraz sposoby leczenia tej jakże przykrej dolegliwości.
- Poparzenie języka – domowe sposoby, jak uśmierzyć ból
