Mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że mleczne zęby rozwijają się jeszcze w życiu płodowym. Ich zawiązki tworzą się z listewki zębowej mniej więcej w siódmym tygodniu ciąży. Mineralizacja wszystkich dwudziestu mlecznych zębów rozpoczyna się natomiast w czwartym miesiącu życia płodu. Wyrzynanie zębów mlecznych to jednak domena niemowlaków. Sprawdź, kiedy pojawiają się po raz pierwszy!
Wyrzynanie pierwszych zębów – fazy
Ząbkowanie to stopniowy proces, który polega na przesuwaniu się zębów mlecznych z kości żuchwy do pozycji, którą będą finalnie pełniły w jamie ustnej. Wyrzynanie się zębów mlecznych składa się z trzech faz:
- przederupcyjnej – obejmuje czas przed przebiciem się zęba przez dziąsło;
- przedfunkcyjnej – od przebicia się korony zęba do zetknięcia się jej z zębem przeciwstawnym;
- funkcyjnej – obejmuje końcową fazę rozwoju korzenia.
Wyrzynanie zębów mlecznych
Zęby mleczne u dzieci wyrzynają się zgodnie z ich rozwojem somatycznym. Inaczej mówiąc, każdy maluch ząbkuje mniej więcej w podobnym wieku. Zazwyczaj wyrzynanie zębów mlecznych rozpoczyna się w okolicach szóstego miesiąca życia. W zależności od różnych czynników może jednak nastąpić nieco wcześniej lub odrobinę później.
Badania wskazują na to, że nieco później od dzieci donoszonych ząbkują wcześniaki. Pierwsze korony zębów mogą być u nich widoczne nawet w wieku 11 miesięcy.
Jako proces fizjologiczny ząbkowanie u dzieci z reguły przebiega bez powikłań. W niektórych przypadkach może jednak dojść do rozwinięcia się stanu zapalnego dziąsła. Objawia się on obrzękiem, bólem i zaczerwienieniem.
Często dzieci w okresie wyrzynania się zębów mlecznych chorują. Nie jest to związane bezpośrednio z procesem ząbkowania, a raczej ze spadkiem odporności, który pojawia się przy stresie.
Wyrzynanie zębów stałych
Pierwsze zęby stałe u dziecka pojawiają się zazwyczaj w wieku około sześciu lat. Warto jednak zaznaczyć, ze wyrzynanie zębów stałych to proces rozciągnięty na lata. Może zakończyć się nawet w okolicach czternastego roku życia.
Co ciekawe najpierw pojawiają się jedynki i… szóstki! Pozostałe zęby trzonowe u dziecka wyrastają dopiero w wieku około dziesięciu lat. Najpóźniej wyrastają ósemki, czyli tak zwane zęby mądrości. U niektórych osób mogą pojawić się dopiero w dorosłości.
Wyrzynanie zębów – powikłania
Zarówno w przypadku zębów stałych, jak i mlecznych proces wyrzynania powinien przebiegać bez większych odstępstw od normy. U niektórych dzieci może jednak pojawić się szereg mniej lub bardziej dokuczliwych powikłań. Mowa tu o objawach takich jak na przykład:
- obrzęk;
- zaczerwienienie dziąseł;
- ból i tkliwość;
- swędzenie;
- gorączka;
- ślinienie się;
- ból głowy.
Maluchom można ulżyć, podając im specjalnie przeznaczone do tego gryzaki, czy żele chłodzące.
Warto pamiętać, że między wypadnięciem zęba mlecznego a pojawieniem się stałego może minąć nawet kilka miesięcy. Nie powinno to budzić niepokoju i z pewnością nie jest traktowane jako powikłanie.
Higiena jamy ustnej dziecka
Warto pamiętać, że w procesie wyrzynania zębów niezwykle istotne znaczenie ma higiena. Już niemowlakom powinno się masować i delikatnie oczyszczać dziąsła. Niestety, zaniedbanie tego procesu znacznie zwiększa ryzyko towarzyszących ząbkowaniu powikłań.
Dzieciństwo to najlepszy okres na zaszczepienie w każdym człowieku dobrych nawyków związanych z czyszczeniem i szczotkowaniem zębów. Pamiętaj, aby zarówno akcesoria, jak i pasty dobierać zawsze zgodnie z wiekiem dziecka. Pasty przeznaczone do pierwszych ząbków mają zupełnie inny skład i smak niż te, które przeznaczone są dla dorosłych.
Nie wolno również zaniedbywać profilaktyki stomatologicznej. Wyrzynanie się zębów mlecznych może nadzorować pediatra. Dzieci w wieku przedszkolnym powinny jednak mieć już za sobą swoją pierwszą wizytę u dentysty.
Podsumowanie
Zarówno zęby stałe, jak i mleczne zaczynają kształtować się jeszcze w życiu płodowym. Wyrzynanie się zębów mlecznych to ważny okres życia dziecka a związany z nim stres nie omija również rodziców. Bardzo ważne jest to, aby uważnie obserwować cały proces i zwracać uwagę na potencjalne nieprawidłowości. Pamiętaj również, że już na czesnym etapie ząbkowanie bardzo dużą rolę odgrywa dbanie o higienę jamy ustnej maluszka.
Może Cię także zainteresować:
- Kiedy wychodzą zęby 5-tki? Jakie objawy powodują? Sprawdź, jak łagodzić dolegliwości bólowe u dziecka
- Zęby trzonowe u dziecka – kiedy zaczynają się wyrzynać te zęby mleczne?
- Jaka jest kolejność wychodzenia zębów u dzieci?
- Jak wyglądają wychodzące zęby u niemowlaka?
- Ile jest zębów mlecznych? Poznaj wszystkie mleczaki malucha
- Kiedy wypadają mleczaki i wyrastają zęby stałe? Sprawdź, jaka jest kolejność wypadania zębów mlecznych twojego dziecka!
- Czarne zęby u dzieci – przyczyny powstawania próchnicy zębów mlecznych