Mucocele – co warto wiedzieć?
- Mucocele, czyli torbiele zastoinowe błony śluzowej, powstają w jamie ustnej.
- Mucocele mogą pojawić się po przebytych zabiegach stomatologicznych albo jako zwężenie (albo całkowite zablokowanie się, czyli tzw. obliteracja) przewodu wyprowadzającego wydzielinę (ślinę) z gruczołu.
- Mucocele mają postać niewielkich, kulistych grudek o średnicy do 1 cm. Najczęściej występują pojedynczo.
- Zmiany zazwyczaj mają łagodny przebieg i nie powodują powikłań.
- Najskuteczniejszą metodą leczenie jest usunięcie zmian przez chirurga szczękowo-twarzowego.
Mucocele – przyczyny powstawania
Mucocele (inaczej torbiel zastoinowa błony śluzowej) znane są też pod nazwą śluzowiak. Do ich powstania dochodzi, gdy zatkane zostają odpływy wydzieliny gruczołów błony śluzowej w jamie ustnej. Do takiej sytuacji może dojść z różnych przyczyn:
- Wynaczynienie treści śluzowej. Pod tą nazwą kryją się wszelkie urazy mechaniczne, które doprowadziły do powstania mucoceli. Najczęściej jest to przygryzanie wargi dolnej, urazy podczas zabiegów stomatologicznych albo podrażnienie błony śluzowej jamy ustnej zamkiem ortodontycznym czy źle dopasowaną protezą. Właśnie tego typu zmiany fachowo określane są jako mucocele.
- Retencja treści śluzowej. W tym przypadku pojawienie się torbieli zastoinowej wynika z niedrożności przewodów wyprowadzających gruczołów ślinowych. Niedrożność taka może powstać jako następstwo urazu mechanicznego. Mogą ją też wywołać często nawracające stany zapalne. Torbiele powstałe w wyniku retencji treści śluzowej mucocelami zwane są umownie, dla uproszczenia sytuacji. Poprawna nazwa takich zmian to torbiele prawdziwe.
Mucocele w obu przypadkach pozostają najczęściej zmianami łagodnymi i nie mają charakteru nowotworowego. Spokojny przebieg i charakter zmian nie oznacza jednak, że nie należy udać się z nimi do lekarza! Warto to zrobić, chociażby po to, aby potwierdzić rozpoznanie.
Co ważne, mucocele mogą pojawić się w każdym wieku (także u osób młodych i dzieci).
Objawy występowania torbieli zastoinowych
Niezależnie od tego, co spowodowało mucocele, zarówno obraz kliniczny zmian, jak i ich objawy są takie same we wszystkich przypadkach. Po czym poznasz, że w twojej jamie ustnej powstała torbiel zastoinowa ślinowa?
Torbiele pojawiły się na wewnętrznej powierzchni policzka, śluzówce dolnej wargi, w okolicy kątów ust, albo na języku czy podniebieniu. Mucocele przyjmują postać miękkich, okrągłych guzków. Zazwyczaj są dobrze odgrodzone od sąsiadujących zdrowych tkanek. Ich średnica nie przekracza 1 cm. Często torbiel występuje pojedynczo, bardzo rzadko zdarza się, aby uwypukliło się ich więcej. Z uwagi na to, że zalegająca wydzielina w torbielach ma charakter płynny, może dochodzić do widocznego gołym okiem przelewania się treści torbieli.
Treść mucoceli pozostaje widoczna przez napiętą śluzówkę. Zmiany najczęściej przyjmują biały lub delikatnie niebieskawy kolor. Ich pojawienie się nie wywołuje bólu. Może natomiast pojawić się dyskomfort związany z obecnością ciała obcego w jamie ustnej.
Leczenie torbieli zastoinowej
Jeśli przyczyną powstawania torbieli zastoinowych było wynaczynienie treści śluzowej i zmiany mają charakter powierzchniowy, mogą zagoić się samoistnie. W takim przypadku warto jednak obserwować miejsce, w którym wcześniej się pojawiły, bo torbiele z wynaczynienia mają tendencję do ponownego pojawienia się na błonie śluzowej.
Kiedy zmiany mają charakter przewlekły (często się odnawiają) albo nie zanikają przez dłuższy okres czasu konieczne staje się ich wycięcie. Usuwanie torbieli zastoinowej przeprowadzane jest zawsze w znieczuleniu miejscowym. Zabieg przeprowadza chirurg stomatologiczny. Najczęściej przeprowadza się całkowite wycięcie torbieli wraz z marginesem zdrowych tkanek. Potem rana zostaje zaszyta, z kolei usunięty materiał przesłany do badania histopatologicznego. Jeśli w trakcie badań zostanie potwierdzona pierwotna diagnoza (mucocele), zazwyczaj nie dochodzi do powikłań, a dalsze leczenie nie będzie konieczne.
Mucocele to łagodne zmiany w obrębie błony śluzowej. Najczęściej przyjmują postać niewielkiego guzka o średnicy do 1 cm. Jeśli zauważysz je podczas mycia zębów, koniecznie zgłoś się do lekarza. Samodzielna diagnostyka może okazać się błędna! Do uwypuklenia błony śluzowej w jamie ustnej dochodzi również z powodu innych, groźniejszych zmian – warto więc za każdym razem sprawdzać stan jamy ustnej u specjalisty.
Może Cię także zainteresować:
- Torbiel zawiązkowa — objawy i leczenie
- Skąd biorą się nadżerki w jamie ustnej? Dowiedz się, co je powoduje, by lepiej im przeciwdziałać
- Czerniak w jamie ustnej – rzadki nowotwór złośliwy
- Erytroplakia jamy ustnej to stan przedrakowy potencjalnie niebezpieczny. Konieczna jest diagnostyka nawet zmian łagodnych nadżerek i owrzodzeń
- Afta i pleśniawka w jamie ustnej – przyczyny powstawania i domowe sposoby na afty
- Zapalenie jamy ustnej – objawy, zapobieganie i leczenie, zobacz, co warto wiedzieć o zapaleniu błony śluzowej!
- Owrzodzenie jamy ustnej – jak złagodzić przykre dolegliwości związane z miejscowym zapaleniem jamy ustnej?
